Wednesday, April 30, 2025
ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ 2025
Η νεοφιλελεύθερη λαίλαπα που κατατρώγει την Ελλάδα, αφότου ανέλαβε την διακυβέρνηση της χώρας ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όπως και πολλές χώρες της Ευρώπης ξαναφέρνει στο προσκήνιο την αξία της παρακαταθήκης της Πρωτομαγιάς, ως επέτειο των αγώνων των εργατών του Σικάγο του 1886.
Στις ΗΠΑ, η κατάληψη του Λευκού Οίκου από τον Donald Trump, που συμπλήρωσε τις πρώτες 100 μέρες του, σαν “σταυροφόρος” της alt-right, η εφετινή Πρωτομαγιά οφείλει να σημάνει το ξέσπασμα των Αμερικανών πολιτών, κατά του Προέδρου τους, που θέλει να ανατρέψει ό,τι θετικό υπάρχει στη μεγάλη τους χώρα. Στις ΗΠΑ ιδίως, αλλά και στην Ευρώπη, η Πρωτομαγιά πρέπει να ενδυναμώσει τους εργαζόμενους, τους συνταξιούχους, τους μετανάστες και τους πρόσφυγες εναντίον μιας απάνθρωπης τάξης πραγμάτων, που επιδιώκει να επιβληθεί παντού!
Η Πρωτομαγιά του 2025 είναι ημέρα αγώνων για Δημοκρατία, για Ελευθερία, για Κοινωνική Αλληλεγγύη, για περιφρούρηση των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας των εργαζομένων, αλλά και όλων των ανθρώπων που από ανάγκη έγιναν μετανάστες και πρόσφυγες!
Αξίζει να θυμηθούμε, πως οι αγώνες των Εργατών του Σικάγο, που μάτωσαν για το οκτάωρο και για αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας, δεν εμφανίστηκαν ξαφνικά και από το μηδέν. Προηγήθηκε η Παρισινή Κομμούνα του 1871, που είχε θεσμοθετήσει όλα εκείνα, που αγωνίστηκαν να πετύχουν οι εργάτες του Σικάγο το 1886. .
Μπορεί η Κομμούνα του Παρισιού να διήρκεσε αρκετά σύντομη περίοδο (28 Μαρτίου- 28 Μαΐου του 1871), αλλά οι σπόροι του εγχειρήματος των μη προνομιούχων Γάλλων εργατών και των Ελευθεροτεκτόνων, που επαναστάτησαν κατά της εξουσίας του Προέδρου της Τρίτης Γαλλικής Δημοκρατίας Αδόλφου Θιέρσου (Adolphe Thiers), δεν λησμονήθηκαν και προπαντός, θεσμοί της Κομμούνας είναι υπαρκτοί τόσο στη Γαλλία, όσο και σε άλλες χώρες...
Τί αξίωσε ο λαός του Παρισιού, οι “sans-cullotes”, οι Αβράκωτοι, όπως τους αποκαλούσαν οι καθώς πρέπει προνομιούχοι και τα νέα τζάκια που φτιάχτηκαν μετά τη Γαλλική Επανάσταση, μαζί με όσους φιλελεύθερους πολίτες συστρατεύτηκαν μαζί τους στην Κομμούνα του Παρισιού;
Η Κομμούνα πήρε σχεδόν αμέσως μέτρα υπέρ των εργατών: Επέβαλε το πάγωμα των ενοικίων στα σπίτια, απαγόρευσε στα ενεχυροδανειστήρια να πουλούν αντικείμενα που είχαν ως ενέχυρα και τα δάνεια που είχαν δώσει έμεναν ανείσπρακτα μιας και οι εργάτες είχαν αναγκαστεί να βάλουν ενέχυρο τα εργαλεία τους κατά τη διάρκεια του γαλλοπρωσικού πολέμου. Προχώρησε σε κρατικοποίηση της περιουσίας της Καθολικής Εκκλησίας, ενώ αποφάσισε τον διαχωρισμό Κράτους και Εκκλησίας. Επέβαλε την αναστολή της υποχρέωσης καταβολής των χρεών, εξίσωσε τους μισθούς όλων των υπαλλήλων και καθιέρωσε ανώτατο όριο στους μισθούς. Τέλος κατάργησε τον τόκο!
Η Κομμούνα καθιέρωσε την κοσμικότητα της δημόσιας ζωής, χωρίς παρεμβάσεις από την Εκκλησία και επιρροές. Η ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, έγινε πραγματικότητα, κάτι που αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της Δημοκρατίας παγκοσμίως.
Ο διαχωρισμός κράτους και εκκλησίας επέφερε την κατάργηση ενίσχυσης της εκκλησίας από τον κρατικό προϋπολογισμό. Επιβλήθηκε η εκκοσμίκευση στις δημόσιες υπηρεσίες και ειδικότερα στα νοσοκομεία, που ελέγχονταν ή εποπτεύονταν από μοναχικά τάγματα της Καθολικής Εκκλησίας. Τα νοσοκομεία έγιναν δημόσια πλέον.
Η εκπαίδευση ελεγχόταν από την Καθολική Εκκλησία, ενώ υπήρχαν μοναχικά τάγματα, ανδρικά και και γυναικεία, με σκοπό την παροχή εκπαίδευσης, κάτι που υπάρχει ως τις μέρες μας, αλλά στη Γαλλία ιδρύθηκαν δημόσια σχολεία, χωρίς δίδακτρα, ενώ απέκτησαν πρόσβαση στην εκπαίδευση και τα κορίτσια!
Η Κομμούνα εισήγαγε την ίση αμοιβή σε γυναίκες και άνδρες, το δικαίωμα διαζυγίου για τις γυναίκες, την ισότητα για τα παιδιά που γεννήθηκαν εκτός γάμου (νόθα) με τα “νόμιμα” παιδιά. Τέλος κατάργησε την πορνεία.
Η Κομμούνα του Παρισιού κατάργησε τη θανατική ποινή, καθιέρωσε την δυνατότητα ανάκλησης των αιρετών αξιωματούχων από τις θέσεις τους, έθεσε τις βάσεις για μια ανεξάρτητη δικαιοσύνη, προώθησε την ανάπτυξη μοντέλων συνεταιριστικής παραγωγής, μείωσε τις ώρες εργασίας....
Προτού η Τρίτη Γαλλική Δημοκρατία καταφέρει να καταστείλει τις δράσεις της Κομμούνας, η τελευταία περίοδος έμεινε στη μνήμη της Ιστορίας ως “Ματωμένη Εβδομάδα”.
Εύστοχα είχε χαρακτηρίσει εκείνη την περίοδο ο Μεγάλος Διδάσκαλος της Μεγάλης Ανατολής της Γαλλίας Georges Sérignac, σε μια δημόσια ελευθεροτεκτονική ομιλία του στις 29 Μαΐου του 2021, στο Κοιμητήριο Père-Lachaise του Παρισιού, στην επέτειο των 150 χρόνων της Παρισινής Κομμούνας, ως “ντροπή και αίσχος”. Συμπληρώνοντας, ότι η Ματωμένη Εβδομάδα “είναι και παραμένει, έως και σήμερα, το σύμβολο της βίας, στην οποία είναι ικανή να φτάσει η εξουσία, όταν επιλέγει ως μοναδική λύση τη δύναμη των όπλων, μπροστά σε μια αμφισβήτηση της τάξης που η ίδια θέλει να επιβάλει”.
Η ομιλία του Μεγάλου Διδασκάλου έγινε στον “Τοίχο των Κομμουνάρων” στο παραπάνω Κοιμητήριο. Οι τελευταίοι 147 κομμουνάροι είχαν οχυρωθεί και αμύνονταν κατά της επίθεσης των κυβερνητικών στρατευμάτων στο Κοιμητήριο και τελικά εξοντώθηκαν από τους πολύ περισσότερους στρατιώτες. Τα πτώματά τους πετάχτηκαν σε έναν λάκκο και εκεί ακριβώς υπάρχει ο “Τοίχος των Κομμουνάρων” για να θυμίζει τη θυσία τους για τις αξίες που αποτελούν συστατικά της σύγχρονης Δημοκρατίας, που δυστυχώς κινδυνεύει....
Στην φωτογραφία ο “Τοίχος των Κομμουνάρων”
Thursday, April 24, 2025
Η Γενοκτονία Αρμενίων και η ένοχη άρνηση της Τουρκικής Δημοκρατίας να την αναγνωρίσει.
Έχει τεκμηριωθεί ότι η παρουσία των Αρμένιοι στην σημερινή Ανατολία, που αποτελεί τμήμα της τουρκικής επικράτειας, ανάγεται τουλάχιστον στον 6ο αιώνα π. Χ.. Δηλαδή, οι Αρμένιοι υπήρχαν στην κεντρική Μικρά Ασία, περίπου 1500 χρόνια πριν από την άφιξη των τουρκικών φύλων στην περιοχή και την ίδρυση του Βασιλείου των Σελτζούκων, με πρωτεύουσα το Ικόνιο.
Από την άλλη μεριά, πρέπει να γίνει υπόμνηση, ότι το Βασίλειο της Αρμενίας, είναι το πρώτο κράτος, που υιοθέτησε τον Χριστιανισμό ως επίσημη θρησκεία, ήδη από τον 4ο αιώνα.
Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, η τότε κυβέρνηση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που αποτελούνταν από στελέχη του κόμματος «Επιτροπή Ένωση και Πρόοδος» (CUP), περισσότερο ίσως γνωστού ως Κίνημα των Νεοτούρκων, άρχισε να εφαρμόζει ένα πρόγραμμα συστηματικής μαζικής εξάλειψης των Αρμενίων της Αυτοκρατορίας, που χρονολογικά τοποθετείται στα έτη 1915 και 1916. Η προσπάθεια των Νεοτούρκων δεν περιοριζόταν μόνο στην φυσική εξόντωση των Αρμενίων της Αυτοκρατίας, αλλά και στην εξαφάνιση των σημείων που μαρτυρούσαν την αρμενική ταυτότητα στην οθωμανική επικράτεια.
Οι Νεότουρκοι όταν ανέλαβαν την εξουσία στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, ανέθεσαν πρώτιστα την αναδιοργάνωση του στρατού σε Γερμανούς αξιωματικούς, που έμειναν γνωστοί ως «Οθωμανοί Γερμανοί», οι οποίοι όμως δεν περιορίζονταν μόνο σε θέματα στενά στρατιωτικά, αλλά ασκούσαν επιρροή σε μείζονες πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης των Νεοτούρκων. Η παρουσία των Γερμανών στην Αυτοκρατορία ήταν σύμφωνη με τις ιμπεριαλιστικές προτεραιότητες της Γερμανικής Αυτοκρατορίας. Μάλιστα, υπήρξαν ιστορικοί, που έχουν θεωρήσει τους Γερμανούς συμβούλους των Οθωμανών Νεοτούρκων, συνυπεύθυνους για την Γενοκτονία των Αρμενία, αλλά και για τους γενοκτονικούς διωγμούς κατά των Ελλήνων και των Ασσυρίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που είχαν διεξαχθεί περίπου την ίδια περίοδο.
Στις 24 Απριλίου 1915, οι οθωμανικές αρχές συνέλαβαν και απέλασαν εκατοντάδες Αρμένιους διανοούμενους και άλλες ηγετικές προσωπικότητες από την Κωνσταντινούπολη.
Οι Αρμένιοι δολοφονήθηκαν μαζικά, κατά τη διάρκεια των πορειών θανάτου προς την έρημο της τότε οθωμανικής Συρίας. Από την άλλη μεριά, είχαν επιβληθεί βίαιοι εξισλαμισμοί γυναικών και παιδιών της Αρμενικής Κοινότητας, ως μέθοδος εθνοκάθαρσης, μέσω επιβολής της αφομοίωσης!
Πριν από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Αρμένιοι κατείχαν μια θέση στην οθωμανική κοινωνία, που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί προνομιούχα και προστατευμένη. Παρόλα αυτά, ήδη κατά τη δεκαετία του 1890 και του 1909 είχαν σημειωθεί μεγάλες σφαγές σε βάρος Αρμενίων.
Η Οθωμανική Αυτοκρατορία, ιδίως κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων 1912-1913 είχε υποστεί μια σειρά σημαντικών στρατιωτικών ηττών, αλλά και απωλειών εδαφών. Έτσι είχε καλλιεργηθεί ο φόβος στους εθνικιστές Νεότουρκους, που ως κίνημα είχαν ιδρυθεί το 1908, ότι οι Αρμένιοι, εκμεταλλευόμενοι το όλο κλίμα, θα επιδίωκαν την απόσχιση και άλλων εδαφών της Αυτοκρατορίας και την δημιουργία μιας ανεξάρτητης Αρμενίας. Οι Οθωμανοί ηγέτες, λαμβάνοντας υπόψη μάλλον μεμονωμένες περιπτώσεις αρμενικής αντίστασης κατά της οθωμανικής εξουσίας, κυρίως στην περιοχή της λίμνης Βαν, τις πρόβαλλαν ως απόδειξη εκτεταμένης εξέγερσης, αν και κάτι τέτοιο δεν είχε συμβεί. Οι μαζικοί διωγμοί κατά των Αρμενίων είχε ως στόχο να αποτραπεί άπαξ διά παντός η δυνατότητα διεκδίκησης αρμενικής αυτονομίας ή ανεξαρτησίας στα εδάφη της οθωμανικής επικράτειας.
Σφαγές και ενέργειες εθνοκάθαρσης κατά των Αρμενίων, που είχαν επιβιώσει μετά το 1915-1916 συνεχίστηκαν και κατά τη διάρκεια του Τουρκικού Πολέμου της Ανεξαρτησίας μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, που είχε διεξαχθεί υπό την ηγεσία του Κεμάλ Μουσταφά (μετέπειτα Ατατούρκ), κυρίως εκ μέρους των ορδών των Τσετών, που αποτελούνταν από άτακτους Τούρκους, Τσετσένους και Κούρδους, που είχαν θέσει τις δυνάμεις τους στην υπηρεσία του Μουσταφά Κεμάλ, έναντι διαφόρων υποσχέσεων εκ μέρους του και διακρίθηκαν για την σκληρότητα και την πρωτοφανή βαρβαρότητά τους.
Η γενοκτονία κατά των Αρμενίων υπήρξε η πρώτη γενοκτονία του 20ου αιώνα. Οι «Οθωμανοί Γερμανοί» με την επιστροφή τους στη Γερμανία στελέχωσαν τις δυνάμεις του Τρίτου Ράιχ και μετέφεραν την πείρα που απέκτησαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία με την μαζική εξόντωση των Αρμενίων, στην πραγματοποίηση της γενοκτονίας του Χίτλερ κατά των Εβραίων, των Σλάβων, των Ρομά…
Σύμφωνα με τους κανόνες του Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου η Τουρκική Δημοκρατία είναι το διάδοχο κράτος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Παρόλα αυτά, με εξαιρετικό πείσμα και με φρούδα ψευδο-επιχειρήματα αρνείται να παραδεχθεί την Γενοκτονία κατά των Αρμενίων, όπως και τους γενοκτονικούς διωγμούς κατά των Ασσυρίων και των Ελλήνων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που αποφασίστηκαν, σχεδιάστηκαν και πραγματοποιήθηκαν από το τουρκικό κράτος, που υπήρχε πριν από την Τουρκική Δημοκρατία.
Στο σημείωμά μου εμφανίζεται η εικόνα των Αρμενίων Αγίων Μαρτύρων της Αρμενικής Αποστολικής Εκκλησίας, που υπήρξαν θύματα της Γενοκτορνίας των Οθωμανών.
24 Απριλίου 2025
Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας
των Αρμενίων
Tuesday, April 15, 2025
Ένας Σταυρός, σαν από πηλό καμωμένος
Ένας Σταυρός, πλασμένος με πολλήν αγάπη και μεράκι
με χρώματα διάφορα,
μου είχε δοθεί ως ευλογία, πριν λίγα χρόνια
από τον αγαπημένο Γέροντα του Κελλιού του Τιμίου Σταυρού,
στ’ Αγιονόρος.
Ο Σταυρός, σημείο που μετάλλαξε κι έγινε
από σύμβολο οδύνης και θανάτου
γλύκα παραμυθίας, δείγμα Αγάπης·
καλύπτει το στήθος μου
κρεμασμένος απ’ το λαιμό με χρωματιστές κλωστές
κρύβοντας αμαρτήματα, αδυναμίες,
την απιστία μου
και τον νιώθω σαν χάδι Εκείνου
του κεκρυμμένου Θεού
Ντεπώ, Θεσσαλονίκη 2017
Sunday, April 13, 2025
Ο ΚΟΙΝΟΣ ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ ΑΝΑΤΟΛΗΣ ΚΑΙ ΔΥΣΗΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΣΩΤΗΡΙΟ ΕΤΟΣ 2025
Το Μεγάλο Σχίσμα του 1054, είναι η διαίρεση μεταξύ της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας της Δύσης και της Ελληνορθόδοξης Εκκλησίας της Ανατολής και η διακοπή της κοινωνίας μεταξύ τους. Οι δύο Εκκλησίες εκδήλωσαν πανηγυρικά την μεταξύ τους διαίρεση και εξαπέλυσαν η μία κατά της άλλης αναθεματισμούς τον Ιούλιο του 1054.
Το σχίσμα και η διαίρεση στο Σώμα του Χριστού αποτελεί σκάνδαλο και όνειδος. Παρόλα αυτά, από το 1959 άρχισαν σοβαρές προσπάθειες και από τις δύο πλευρές, κατ’ αρχάς επικοινωνίας μεταξύ των δύο Εκκλησιών, Καθολικής και Ελληνορθόδοξης, με προοπτική την ευλογημένη Ένωση.
Ο άγιος Πάπας Ιωάννης ο 23ος προσκάλεσε τις κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες στην Β΄ Βατικανή Οικουμενική Σύνοδο τον Οκτώβριο του 1962.
Αρχές του Ιανουαρίου του 1964 συναντήθηκαν στην Ιερουσαλήμ ο άγιος Πάπας Παύλος ο 6ος και ο φωτισμένος οσιακής μνήμης Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας.
Στις 7 Δεκεμβρίου 1965, κατά το τέλος των εργασιών της Β΄ Βατικανής Συνόδου συντελέστηκε αμοιβαία η άρση των αναθεμάτων, που βάρυναν τις δύο Εκκλησίες, Ανατολής και Δύσης. Στην θεία λειτουργία που είχε γίνει στην βασιλική του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη, από τη μια μεριά με την Ευχαριστιακή Σύναξη σφραγίστηκαν οι εργασίες της Β΄ Βατικανής Συνόδου και από την άλλη σφραγίστηκε το ευλογημένο τόλμημα, καρπός του Παρακλήτου, της αμοιβαίας άρσης των αναθεμάτων μεταξύ Δύσης και Ανατολής.
Της θείας λειτουργίας προεξήρχε ο Πάπας Παύλος ο 6ος, ενώ ο Καρδινάλιος Αυγουστίνος Μπέα ανέγνωσε την παπική πράξη της άρσεως στα λατινικά. Ο άγιος Πάπας Παύλος έκανε την απόλυση της λειτουργίας στα ελληνικά (Ὀ εὐλογῶν τούς εὐλογοῦντας Σε Κύριε…).
Στην μίζερη και εκκλησιαστικά Ελλάδα, ακόμα και Ιεράρχες, θεωρούν ότι ο λατινικός λειτουργικός ρυθμός αφορά μόνο την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, ενώ δεν λείπουν και οι πέρα ως πέρα άφρονες κληρικοί, κάθε βαθμού, και λαϊκοί, που κρίνουν ακόμα τους Καθολικούς Χριστιανούς σαν αιρετικούς, συνδέοντας τον λατινικό ρυθμό με την «αίρεση»!
Αγνοούν οι δύσμοιροι, πως η Ρωσσική Ορθόδοξη Υπερόρια Εκκλησία (ROCOR), που χωρίς να είναι αρτηριοσκληρωτική, χαρακτηρίζεται μάλλον ως συντηρητική σε θέματα πίστεως και ήθους, διατηρεί στους κόλπους της δικαιοδοσίας της Ορθόδοξες Ενορίες Λατινικού Ρυθμού ( https://www.rocor-wr.org/. The Western Rite Communities of Russian Orthodox Church Outside Russia). Μάλιστα εκείνος που ενθάρρυνε και στήριξε την λειτουργία ορθόδοξων κοινοτήτων λατινικού ρυθμού υπήρξε μια άγια μορφή, ο Ιωάννης ο Μαξίμοβιτς, Αρχιεπίσκοπος Σαγκάης και Σαν Φρανσίσκο. Πιθανώς και σε άλλες ορθόδοξες δικαιοδοσίες στην Δύση να υπάρχουν λατινικού ρυθμού ορθόδοξες κοινότητες. Η Καθολική Εκκλησία ή η Αγγλικανική Εκκλησία (που λειτουργικά μοιάζει σε πάρα πολλά σημεία με την Καθολική Εκκλησία), δεν έχουν αντιδράσει γι’ αυτές τις ορθόδοξες κοινότητες. Ποτέ η ισχυρή Καθολική Εκκλησία δεν θεώρησε ότι οι λατινικού ρυθμού ορθόδοξες εκκλησίες αποτελούν έναν δούρειο ίππο, για να προσηλυτίσουν Καθολικούς στην Ορθοδοξία.
Το Μεγάλο Σχίσμα του 1054, τόσο στη Δύση, όσο και στην Ανατολή προβλημάτισε έντονα Χριστιανούς, κληρικούς και λαϊκούς. Ένιωθαν πως η διαίρεση του Σώματος του Χριστού αποτελούσε όνειδος και προδοσία του Ευαγγελίου του Ιησού Χριστού. Όταν ο Ιησούς στον Κήπο της Γεσθημανή προσευχόταν και ο ιδρώτας της αγωνίας Του έπεφτε στη γη, λες και ήταν θρόμβοι αίματος, ανάμεσα στα άλλα, για τα οποία παρακάλεσε τον Πατέρα, ήταν να είναι οι Μαθητές και οι Ακόλουθοί Του ένα, όπως ο Πατέρας και ο Υιός είναι ένα («ἲνα ὦσιν ἓν καθώς καί ἡμεῖς», Ευαγγέλιο του Ιωάννη 17:11).
Η Εκκλησία της Δύσης, κατά το Μεσαίωνα και την Αναγέννηση είχε περάσει από μια τεράστια και βαθιά κρίση. Σε σημείο, που η λέξη «Μεσαίωνας» να είναι συνώνυμη με την πλέον σκοτεινή περίοδο της Ευρώπης, με κύρια ευθύνη την Ρωμαϊκή Εκκλησία κατ’ άνθρωπο. Η περίοδος της Αναγέννησης επίσης υπήρξε εξαιρετικά ζοφερή για την Δυτική Εκκλησία. Η Εκκλησία αντιμετωπιζόταν με απαξία και υπήρχε μια τάση αποστροφής από την εκκλησιαστική διδαχή.
Πρέπει να γίνει δεκτό, ότι η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία δεν είχε αντιμετωπίσει την κατάπτωση του πολιτισμού, όπως είχε συμβεί στη Δύση κατά τους μέσους χρόνους. Με άλλα λόγια η Ανατολή δεν διήλθε την δοκιμασία ενός Μεσαίωνα. Παρόλα αυτά το σχίσμα μεταξύ των Εκκλησιών Δύσης και Ανατολής ήταν ένα οδυνηρό γεγονός και λόγω του δυτικού μεσαίωνα, η αποξένωση των Χριστιανών Ανατολής και Δύσης βάθυνε ακόμα περισσότερο.
Παρά το βαρύ εκκλησιαστικό κλίμα γενικά, έγιναν δύο σοβαρές προσπάθειες προσέγγισης των Εκκλησιών Δύσης και Ανατολής μετά το Μεγάλο Σχίσμα.
Η πρώτη προσπάθεια έγινε με τη σύγκληση Οικουμενικής Συνόδου (1274) στη Λυών της Γαλλίας. Δυστυχώς, η Σύνοδος αυτή δεν βρήκε την αναγκαία ανταπόκριση στη συνείδηση του Λαού του Θεού. Εντούτοις, αυτό το γεγονός δεν θα έπρεπε να μειώσει την σπουδαιότητα εκείνης της Συνόδου, ως προσπάθειας επανένωσης της Ανατολής με την Δύση. Με την ευκαιρία της Συνόδου της Λυών αναδείχθηκαν ορισμένες σημαντικές προσωπικότητες, ως υποστηρικτές της ενώσεως της Εκκλησίας του Χριστού. Πρόκειται για τους «Ενωτικούς» της Ανατολικής Εκκλησίας. Εξέχουσα είναι η θέση του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ιωάννη ΙΑ΄ του Βέκκου (+1297). Επί της πατριαρχίας του Ιωάννη Βέκκου, στις 6 Ιουλίου 1274 είχε υπογραφεί εκ μέρους της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως η ένωση των Εκκλησιών Ανατολής και Δύσης. Ο Γεώργιος Ακροπολίτης (+1282) υπήρξε σπουδαίος λόγιος, διπλωμάτης και ιστορικός του 13ου αιώνα. Συμμετείχε το 1274 στην Σύνοδο της Λυών ως εκπρόσωπος του Αυτοκράτορα Μιχαήλ Η΄ του Παλαιολόγου και προσυπέγραψε με την ιδιότητα αυτή την ένωση των Εκκλησιών. Ο Γεώργιος Μετοχίτης (+1328) ήταν Αρχιδιάκονος στην Κωνσταντινούπολη κατά τη δεκαετία του 1270 και στις αρχές του 1280. Υπήρξε θερμός υποστηρικτής της ένωσης των Εκκλησιών, σύμφωνα με τις αποφάσεις της Συνόδου της Λυών. Μετά τη Σύνοδο της Λυών, υπηρέτησε ως πρέσβης του Αυτοκράτορα στην Αυλή τεσσάρων παπών. Ο Βαρλαάμ ο Καλαβρός (+1348) ήταν λόγιος Μοναχός από την Καλαβρία, με σπουδές στη Ρώμη Μαθηματικών, Φιλοσοφίας και Θεολογίας. Έγινε Επίσκοπος Ιέρακος της Δυτικής Εκκλησίας στη νότια Ιταλία. Έχει μείνει περσσότερο γνωστός ο Βαρλαάμ από την θεολογική αντίθεσή του προς το πνευματικό κίνημα του Ησυχασμού, που είχε αναπτυχθεί στην Ανατολική Εκκλησία. Τελικά στην Ανατολική Εκκλησία οι απόψεις του Βαρλαάμ κρίθηκαν ως αιρετικές σε Σύνοδο του 1341, η οποία επικύρωσε τις διδασκαλίες του Γρηγορίου του Παλαμά, που είχε υπερασπιστεί τους Ησυχαστές ως ορθόδοξες. Ο Νικηφόρος Γρηγοράς (+1360), υπήρξε σημαντικός λόγιος στην Κωνσταντινούπολη. Στην Μονή της Χώρας είχε λειτουργήσει σχολή την δεκαετία 1320-1330, όπου δίδασκε Έλληνες κλασικούς. Στην μεγάλη διαμάχη ως προς το Ησυχαστικό Κίνημα συντάχθηκε με τις απόψεις του Βαρλαάμ του Καλαβρού, καταδικάστηκε από την Ανατολική Εκκλησία ως αιρετικός. Ο Ιωάννης ΙΔ΄ ο Καλέκας (+1347) υπήρξε Οικουμενικός Πατριάρχης και σφοδρός πολέμιος του Ησυχασμού και του Γρηγορίου του Παλαμά. Όταν επικράτησε στην Ανατολική Εκκλησία ο Ησυχασμός, ως ορθόδοξη διδασκαλία, με πρωτοβουλία του Αυτοκράτορα Ιωάννη Καντακουζηνού, συνεκλήθη Σύνοδος, στην οποία συμμετείχε ο αυτοκράτορας και η Άννα Παλαιολογίνα (1347), που καθαίρεσε τον Ιωάννη Καλέκα από τον θρόνο της Κωνσταντινουπόλεως και τον εξόρισαν στο Διδυμότειχο, όπου απεβίωσε. ο Δημήτριος Κυδώνης (+1398) ήταν Βυζαντινός λόγιος και δημόσιος αξιωματούχος. Κατά την ησυχαστική έριδα, του 14ου αιώνα, υπήρξε πολέμιος των Ησυχαστών. Το συγγραφικό και μεταφραστικίο έργο του υπήρξε εξαιρετικά σημαντικό. Μεταξύ των άλλων είχε μεταφράσει τα δύο πρώτα μέρη της Summa Theologiae, του Θωμά Ακινάτη. Υπήρξαν και άλλοι λόγιοι και θεολόγοι της Ανατολής, που εκδήλωσαν ενωτικό φρόνημα στο όνειδος της διαίρεσης των Εκκλησιών Ανατολής και Δύσης.
Επί δύο περίπου αιώνες, μετά την Σύνοδο της Λυών, γίνονταν συζητήσεις με αντικείμενο την ένωση των Εκκλησιών, κάτι που δεν είχε επιτευχθεί στη Λυών, όπως ειπώθηκε. Το 1439 σε Σύνοδο που είχε συγκληθεί στην Φλωρεντία, υπογράφηκε πράξη μεταξύ Ανατολικών και Δυτικών Χριστιανών για την αποκατάσταση της ενότητας της Εκκλησίας του Χριστού. Η προετοιμασία υπήρξε σημαντική τόσο στην Κωνσταντινούπολη, όσο και σε ορισμένες Μητροπόλεις. Στην Σύνοδο της Φλωρεντίας αναδείχθηκαν οι προσωπικότητες του Μητροπολίτη Νικαίας Βησσαρίωνος και Κιέβου Ισιδώρου. Οι δύο τελευταίοι Αυτοκράτορες της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Ιωάννης Η΄ ο Παλαιολόγος (+1448) και Κωνσταντίνος ΙΑ΄ Δραγάσης Παλαιολόγος (+1453), ο “Μαρμαρωμένος Βασιλιάς”, της Άλωσης της Βασιλεύουσας παρέμειναν ενωτικοί Χριστιανοί ως τον θάνατό τους.
Τα κίνητρα των ενωτικών κυρίως ήταν εκκλησιαστικά, καθώς προσελάμβαναν την διαίρεση των Χριστιανών ως οδύνη.
Χαρακτηριστικό είναι ένα απόσπασμα έργου του από Νικαίας Βησσαρίωνος: «ὡς εἶναι λοιπόν φανερόν πᾶσιν, αὐτούς ἓπεσθαι τοῖς ἁγίοις Δυτικοῖς τε ἅμα καί Ἀνατολικοῖς κοινοῖς οὖσι Πατράσι καί διδασκάλοις. Ποίῳ τοίνυν δικαίῳ τῶν τοιούτων διασταίημεν; Τίσιν εὐπροσώποις λόγοις τήν αὐτῶν φύγοιμεν κοινωνίαν; Ποία ἡμῖν ἱκανή πρός Θεόν ἔσται ἀπολογία τοῦ τοσούτου κακοῦ τῆς τῶν ἀδελφῶν διαιρέσεως, ἥν ὥστε αὐτῆς ἀνελεῖν Χριστός καί πάντας ἑνῶσαι, κατῆλθε καί ἐσαρκώθη, καί σταυρόν κατεδέξατο, καί παρέδωκεν ἑαυτόν;» (Βησσαρίωνος MIGNE P.G. 161, 610 A-B).
Τις κατά τόπους Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες, οι οποίες πριν έλθουν σε πλήρη κοινωνία με την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, αναγνωρίζοντας την διακονία του Πάπα Ρώμης ως του πρώτου Επισκόπου της Οικουμενικής Εκκλησίας του Χριστού, ήταν σε κοινωνία με ἐνα από τα πατριαρχεία της Ορθόδοξης Εκκλησίας, οι Ορθόδοξοι, μειωτικά και απαξιωτικά τις αποκαλούν «ουνιτικές εκκλησίες» και τα μέλη τους «Ουνίτες». Μάλιστα εκ προοιμίου και δίχως τον ελάχιστο σεβασμό στα συμβάντα της ιστορίας, οι Ορθόδοξοι θεωρούν τις εκκλησίες που ονομάζουν ουνιτικές, ως «δάκτυλο» του Βατικανού με σκοπό τον προσηλυτισμό Ορθοδόξων Χριστιανών στον Παπισμό, όπως επίσης απαξιωτικά και μειωτικά, αποκαλούν την Δυτική Εκκλησία.
Υπάρχουν δυστυχώς μεταξύ των Ορθοδόξων ιεραρχών και των θεολόγων εκείνοι, που παραβλέπουν την άρση των αναθεμάτων και εναντιώνονται με φοβερή μανία στον διάλογο της Καθολικής και της Ορθόδοξης Εκκλησίας, με προοπτική την πλήρη ένωση των δύο Εκκλησιών. Επίσης με υπερβολικό φανατισμό αντιτίθενται στον κοινό εορτασμό του Πάσχα, κάτι που συμβαίνει εφέτος, το 2025!
Υπεραμύνονται την διαίρεση του Σώματος του Χριστού, λες και η διαίρεση των Εκκλησιών, που αποτελεί διηνεκή θλίψη του Παρακλήτου, είναι «ευλογία», αρνούμενοι την υπακοή στην επιθυμία του Ιησού Χριστού «ἵνα πάντες ἕν ὤσι».
Στην φωτογραφία είναι ο Επίσκοπος Καρκαβίας Εμμανουήλ ο Νιν, Έξαρχος των Ελληνόρρυθμων Καθολικών στην Ελλάδα, στον ελληνοκαθολικό ναό των Αγίων Πέτρου και Παύλου στα Γιαννιτσά.
Γεώργιος Αναγνώστης
Μεγάλη Εβδομάδα 2025
Tuesday, April 08, 2025
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΛΕΗΜΟΝΟΣ ΚΑΡΔΙΑΣ
Οι άνθρωποι, και κυρίως αναφέρομαι στους “πιστούς” του Χριστιανισμού, εδώ και αιώνες, έχουν υιοθετήσει την στρεβλή πεποίθηση, πως ο άνθρωπος είναι ο απόλυτος επικυρίαρχος του Σύμπαντος. “ἐποίησεν ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπον, κατ᾿ εἰκόνα Θεοῦ ἐποίησεν αὐτόν, ἄρσεν καὶ θῆλυ ἐποίησεν αὐτούς. καὶ εὐλόγησεν αὐτοὺς ὁ Θεός, λέγων· αὐξάνεσθε καὶ πληθύνεσθε καὶ πληρώσατε τὴν γῆν καὶ κατακυριεύσατε αὐτῆς” (Γένεσις 1:27-28). Ιδίως αυτό το “κατακυριεύσατε” την γη στην βιβλική διήγηση της δημιουργίας του ανθρώπου, έχει εκληφθεί σαν δικαίωμα ακραίας εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων της γης. Γιατί μάλλον σκόπιμα οι άνθρωποι λησμονούν την εξής παρακαταθήκη του Δημιουργού: “Καὶ ἔλαβε Κύριος ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπον, ὃν ἔπλασε, καὶ ἔθετο αὐτὸν ἐν τῷ παραδείσῳ τῆς τρυφῆς, ἐργάζεσθαι αὐτὸν καὶ φυλάσσειν” (Γένεσις 2: 15). Κρατούμε οι άνθρωποι το “κατακυριεύσατε” και παραβλέπουμε το “φυλάσσειν”....
Κάποια στιγμή της ιστορικής μας διαδρομής εμφανίστηκε ο καπιταλισμός, που παρά τις ευέλικτες προσαρμογές του στις κάθε φορά αναγκαίες συνθήκες, παραμένει συνεπής σε τούτο: το κέρδος είναι ο ύψιστος στόχος. Ο καπιταλισμός επαναφέρει με εμμονή στο βάθρο του, τον χρυσό μόσχο των Εβραίων στην έρημο. Μάλιστα η λατρεία του κέρδους, δηλαδή του χρυσού μόσχου, εντός εκκλησιών, συναγωγών και τζαμιών, είναι η πιο ευτελής και χυδαία εκκοσμίκευση.
Η λατρεία του κέρδους είναι η απόλυτη άρνηση του Θεού, η έσχατη ειδωλολατρία, από ανθρώπους που επικαλούνται υποκριτικά πίστη στο Θεό. Μάλιστα σε όλους αυτούς, που χάριν της αύξησης των κερδών τους και της συσσώρευσης πλούτου, καταστρέφουν την Μητέρα Φύση, αν και καμώνονται, πως σέβονται τον Θεό και τηρούν “τας παραδόσεις”, υπάρχει ένας λόγος του Παύλου που σκόπιμα αγνοούν: “οἱ χρώμενοι τῷ κόσμῳ τούτῳ ὡς μὴ καταχρώμενοι· παράγει γὰρ τὸ σχῆμα τοῦ κόσμου τούτου” (όσοι χρησιμοποιούν τα αγαθά αυτού του κόσμου, ας μην κάνουν κατάχρηση· γιατί η μορφή του κόσμου είναι προσωρινή και παρέρχεται) (Α΄ Επιστολή προς Κορινθίους 7: 31). Αν κατανοούσαμε την παραπάνω φράση του Παύλου, αποδεσμευμένοι από τις εσχατολογικές προσδοκίες εκείνης της εποχής, η προσωρινότητα της μορφής του κόσμου, αναφέρεται στο ό,τι ο κόσμος είναι εύθραυστος και ευαίσθητος.
Κυρίως σε χώρες της Δύσης, συχνά γίνεται λόγος για την ανάγκη και την αξία της “compassion”, που στα ελληνικά μεταφράζεται από τα αγγλικά ως συμπόνια ή ευσπλαχνία. Νομίζω ότι η αξία της compassion στη Δύση, μάλλον οφείλεται στην θετική επιρροή που έχει ασκήσει ο Βουδισμός ως κοσμοαντίληψη και βιοθεωρία.
Στην παράδοση του Ανατολικού Χριστιανισμού η έννοια της compassion όχι μόνο δεν είναι άγνωστη, αλλά υπάρχει ως έννοια της “ελεήμονος καρδίας”. Πρόκειται για μια κατάσταση της ύπαρξης του ανθρώπου, που οικοδομεί σχέσεις αρμονίας με τον Κόσμο και είναι απόλυτα αρνητική σε κάθε σχέση εκμετάλλευσης. Επί πλέον, πρέπει να τονισθεί εμφατικά, πως η “ελεήμων καρδία” ελάχιστη συνάφεια έχει, με ό,τι εννοούμε σαν ελεημοσύνη, ως υποκατάστατο της αλληλεγγύης και της αξίωσης για δικαιοσύνη.
Μιας και οδεύουμε την Μεγάλη Σαρακοστή, ας συλλογιστούμε όσα έχει γράψει ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος, περί «τῆς ἐλεήμονος καρδίας».
«Ἁγίου Ἰσαάκ τοῦ Σύρου
Περί τῆς ἐλεήμονος καρδίας.
‘Καί τί ἐστίν ἐλεήμων καρδία; Καί εἶπε· καῦσις καρδίας ὑπέρ πάσης κτίσεως, ὑπέρ τῶν ἀνθρώπων, καί τῶν ὀρνέων, καί τῶν ζώων, καί τῶν δαιμόνων, καί ὑπέρ παντός κτίσματος. Καί ἐκ τῆς μνήμης αὐτῶν, καί τῆς θεωρίας αὐτῶν ρέουσιν οἱ ὀφθαλμοί αὐτοῦ δάκρυα. Ἐκ τῆς πολλῆς και σφοδρᾶς ἐλεημοσύνης τῆς συνεχούσης ἡ καρδία αὐτοῦ, καί οὐ δύναται βαστάξαι ἢ ἀκοῦσαι, ἢ ἰδεῖν βλάβην τινά, ἢ λύπην μικράν ἐν τῇ κτίσει γινομένην. Καί διά τοῦτο καί ὑπέρ τῶν ἀλόγων, καί ὑπέρ τῶν ἐχθρῶν τῆς ἀληθείας, καί ὑπέρ τῶν βλαπτόντων αὐτήν ἐν πάσῃ ὣρᾳ εὐχήν μετά δακρύων προσφέρει, τοῦ φυλαχθῆναι αὐτούς, καί ἱλασθῆναι αὐτούς ὁμοίως καί ὑπέρ τῆς φύσεως τῶν ἑρπετῶν ἐκ τῆς πολλῆς αὐτοῦ ἐλεημοσύνης τῆς κινουμένης ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ ἀμέτρως καθ’ ὁμοιότητα Θεοῦ’».
(Αγίου Ισαάκ του Σύρου: Τα Ευρεθέντα Ασκητικά. Απόσπασμα· Λόγος ΠΑ΄(81), Περί διαφοράς αρετών και περί τελειότητος παντός δρόμου).
Γεώργιος Αναγνώστης
8 Απριλίου 2025
Thursday, April 03, 2025
Ο ΠΑΠΑ ΤΥΧΩΝ Ο ΡΩΣΟΣ Ο ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ
Ο ΠΑΠΑ ΤΥΧΩΝ Ο ΡΩΣΟΣ
Αφού εκοιμήθηκε ο οσιακής μνήμης Παπά Τύχων και εγκατέλειψε το Σταυρονικητιανό Κελλί του Τιμίου Σταυρού και ο άγιος Παΐσιος, το κελλάκι κινδύνευε να ερημώσει. Ώσπου αποφάσισε να εγκαταβιώσει στο Κελλί ο Ιερομόναχος π. Συμεών ο Περουβιανός.
Ένα από τα πρώτα πράγματα που θέλησε να κάνει ο π. Συμεών, μαζί με ένα λαϊκό φίλο που τον βοηθούσε, ήταν να λειτουργήσει στο μικρό εκκλησάκι του Τιμίου Σταυρού στο Κελλί.
Ήταν καλοκαίρι και η ζέστη σε έπνιγε. Όταν ο π. Συμεών και ο φίλος του μπήκαν στο εκκλησάκι, βρήκαν ένα σωρό ακαθαρσίες από ζώα, που εύρισκαν καταφύγιο εκεί, ακόμα και μέσα στο ιερό. Η Αγία Τράπεζα όμως ήταν άθικτη! Άνοιξαν τα μικρά παράθυρα, με την ελπίδα να μετριασθεί η πολλή ζέστη και αμέσως, αμέτρητες μύγες κυρίως μπήκαν στο ιερό....
Καθάρισαν τα πάντα, αλλά υπήρχε ο λογισμός στον π. Συμεών, μήπως οι μύγες μαγαρίσουν τα Τίμια Δώρα. Τελικά ο παπάς αποφάσισε να βάλει Ευλογητός και να αρχίσει την Θεία Λειτουργία. Μόλις άρχισε η ακολουθία, με τρόπο θαυμαστό, οι μύγες εξαφανίστηκαν στη στιγμή από το ιερό! Η λειτουργία τελείωσε και με το δι' ευχών εμφανίστηκαν και πάλι οι μύγες και τα άλλα ζουζούνια.
Τόσο στον π. Συμεών όσο και στον λαϊκό φίλο του προκάλεσε μεγάλη εντύπωση το φαινόμενο. Ξεκίνησαν χωρίς χρονοτριβή για το Κελλάκι της Παναγούδας, προκειμένου να διηγηθούν το συμβάν στον άγιο Παΐσιο. Ο άγιος Γέροντας δεν εξεπλάγη με όσα άκουσε. Τους είπε ότι τα καλοκαίρια, πράγματι οι μύγες πανηγύριζαν στο εκκλησάκι του Τιμίου Σταυρού και μέσα στο ιερό. Ο Παπά Τύχων όμως έβαλε στις μύγες και σε όλα τα ζουζούνια κανόνα, όταν λειτουργεί να εξαφανίζονται. Και τα ζωντανά υπάκουαν στον Όσιο Γέροντα.
Friday, March 14, 2025
ΤΟ ΙΣΛΑΜ ΚΑΙ ΟΙ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΣΕ ΚΑΙΡΟΥΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ...
ΑΦΟΡΜΗ ΓΙ’ ΑΥΤΟ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
ΕΙΝΑΙ Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ “ΝΕΑΣ ΣΥΡΙΑΣ”
ΣΤΟΝ ΙΣΛΑΜΙΚΟ ΝΟΜΟ
"Μου αρέσει ο Χριστός σου, αλλά όχι ο Χριστιανισμός σου". Με αυτά τα λόγια ο Μαχάτμα Γκάντι, συνόψισε την άποψή του για τον Χριστιανισμό.
Με παρόμοιο τρόπο ίσως θα απαντούσε κάποιος που σέβεται βαθειά το Ισλάμ, αν τον ρωτούσαν, τί γνώμη έχει για τις τρομοκρατικές επιθέσεις, που σκορπούν το θάνατο, με δράστες που επικαλούνται το Ισλάμ, για να δικαιολογήσουν τα εγκλήματά τους. Αυτές τις μέρες, η τυφλή βία και ο θάνατος χτύπησε αθώους ανθρώπους, στην Συρία, με την ανοχή των νέων κυβερνώντων της χώρας, μετά την εκδίωξη του Άσσαντ.
Ναι, σέβομαι το Ισλάμ. Διαβάζοντας το Κοράνιο ανακαλύπτω πολύτιμα διαμάντια ανάμεσα στις σελίδες του, αλλά ο τρόπος που συμπεριφέρεται τεράστια μάζα των Μουσουλμάνων, μου προκαλεί αποστροφή και τρόμο!
Είναι γνωστό, πως όταν η Δυτική Ευρώπη ήταν βυθισμένη στον πιο σκοτεινό Μεσαίωνα, την ίδια εποχή οι Μουσουλμάνοι είχαν αγγίξει την πιο υψηλή κορυφή του Πολιτισμού!
Τον 7ο αιώνα που αποκαλύφθηκε το Κοράνιο, η δουλεία ήταν αποδεκτή παντού και οι φυλετικές διακρίσεις μεταξύ των ανθρώπων θεωρούνταν κάτι απόλυτα φυσιολογικό. Το ιερό Βιβλίο, διακηρύττει την ισότητα των ανθρώπων ως εξής: “Στρέψε το πρόσωπό σου προς την αληθινή θρησκεία, εναρμονισμένα με την φυσική κλίση σου (al fitrah). Αυτή είναι η φύση του Αλλάχ, σύμφωνα με την οποία έχει δημιουργήσει το γένος των ανθρώπων. Ας μην υπάρξει αλλοίωση στην δημιουργία του Αλλάχ...” (Σούρα Αρ Ρουμ 30). Αυτή η ισότητα των ανθρώπων, χωρίς καμιά διάκριση, επαναλαμβάνεται και στις Σούρες του Κορανίου, Αν Νισά:11, Αλ Χουτζουράτ:132, Αλ Άλακ: 23.
Αιώνες πρωτύτερα στην Τορά, είχε αποκαλυφθεί πως ο άνθρωπος έχει πλαστεί κατά την εικόνα του Θεού4 . Στις συλλογές των Χαντίθ, διασώζεται η διδαχή του Προφήτη Μωάμεθ, ότι “ο Αλλάχ δημιούργησε τον Αδάμ κατά την εικόνα του” (Χαντίθ Αλ Μπουκαρί 6227, Μουσλίμ 2841).
Εναρμονισμένο με το μήνυμα του Κορανίου5 ως προς την κατάσταση του ανθρώπου, είναι και τα λόγια που σώθηκαν από το τελευταίο δημόσιο κήρυγμα (Khutbah) του Προφήτη: “Όλη η ανθρωπότητα προέρχεται από τον Αδάμ και την Εύα. Ένας Άραβας δεν έχει υπεροχή απέναντι σε έναν μη Άραβα, ούτε ένας μη Άραβας έχει υπεροχή απέναντι σε έναν Άραβα. Επίσης, ένας λευκός δεν έχει καμιά υπεροχή απέναντι σε ένα μαύρο, ούτε ένας μαύρος έχει υπεροχή απέναντι ενός λευκού..”6.
Το Ισλάμ από την ιστορική εμφάνισή του, υπήρξε μια θρησκεία που διακήρυξε πως είναι συνέχεια και ανακεφαλαίωση του Ιουδαϊσμού και του Χριστιανισμού. Έχει διακηρυχθεί από το Ισλάμ, πως όλοι οι λαοί της Οικουμένης είχαν τους δικούς τους αποστόλους της Αλήθειας, μολονότι οι πιο πολλοί απ’ αυτούς τους Αποστόλους παραμένουν άγνωστοι. Έτσι το Ισλάμ θεωρείται ως μια “ευρύχωρη” θρησκευτική παράδοση7.
Είναι γνωστό, πως η πρώτη Εγίρα (Μετανάστευση) των Μουσουλμάνων συντρόφων του Προφήτη, έγινε από την Μέκκα προς το χριστιανικό Βασίλειο του Ακσούμ (τωρινή περιοχή Αιθιοπίας και Ερυθραίας), για να αποφύγουν τον διωγμό της φυλής Κουραΐς, που διοικούσε την Μέκκα.
Το Ισλάμ, εξ αρχής έχει να επιδείξει μοναδικά δείγματα σεβασμού άλλων θρησκευτικών κοινοτήτων. Θα αναφερθώ στην ιστορία της επίσκεψης αντιπροσωπείας Χριστιανών από την πόλη Νατζράν, που βρίσκεται σήμερα στα νότια σύνορα της Σαουδικής Αραβίας με την Υεμένη, στην πόλη Γιαθρίμπ, την κατοπινή Μεντίνα, με σκοπό να γνωρίσουν τον Μωάμεθ και να μάθουν τί πίστευε για τον Χριστό. Στη Μεντίνα δεν υπήρχαν Χριστιανοί και εκκλησίες. Οι άνθρωποι από τη Νατζράν ζήτησαν ένα χώρο λατρείας. Και τότε, ο Προφήτης τους παραχώρησε το μικρό τζαμί των Μουσουλμάνων, αγνοώντας τις αντιρρήσεις ορισμένων από τους συντρόφους του! (The Life of Muhammad: A Translation of Ibn Ishâq’s Sîra Rasûl Allâh, A. Guillaume trans., Oxford 1968).
Μια άλλη ακόμη μαρτυρία του μεγάλου σεβασμού του Προφήτη για τον Ιησού τον Μεσσία και την Μητέρα του, είναι και η εξής διήγηση, από την πρώιμη ιστορία της Μουσουλμανικής Κοινότητας: Όταν ο Μωάμεθ επέστρεψε ως Προφήτης και Ηγέτης των πιστών στη Μέκκα, μια από τις πρώτες πράξεις του ήταν να καθαρίσει το εσωτερικό της Καάμπα από τα είδωλα που ήταν παρατεταγμένα στους τοίχους. Μάλιστα φρόντισε προσωπικά ο ίδιος γι’ αυτό. Εκτός από τα διάφορα ξόανα, υπήρχε και μια τοιχογραφία της Παρθένου Μαρίας με το Βρέφος Ιησού. Ο Προφήτης στάθηκε μπροστά στην εικόνα, άπλωσε τα χέρια του, κατά τέτοιο τρόπο που την κάλυπτε και είπε στους ανθρώπους: «Καθαρίστε τα πάντα, εκτός απ’ αυτό που καλύπτεται από τα χέρια μου»! (Martin Lings, Muhammad: His Life Based on the Earliest Sources Inner Traditions International, Ltd., One Park Street, Rochester, Vermont, 1983).
Τέλος, αξίζει να επισημανθεί ο περίφημος Αστιναμές του Προφήτη Μωάμεθ προς τους Μοναχούς της Μονής της Αγίας Αικατερίνης του Όρους Σινά. Πρόκειται για μια Διακήρυξη αναγνώρισης της ελευθερίας πίστεως των Χριστιανών εκ μέρους των Μουσουλμάνων. Είχε συνταχθεί από τον Αλή, ανεψιό, γαμπρό και κατοπινό Χαλίφη του Προφήτη και φέρει αντί υπογραφής αποτύπωμα της παλάμης του Μωάμεθ8.
Στην ιστορία του το Ισλάμ, δεν φοβήθηκε την διερεύνηση της Γνώσης. Χάριν του Ισλάμ, διασώθηκαν σε αραβικές μεταφράσεις μεταξύ των άλλων και συγγράμματα της κλασικής ελληνικής γραμματείας, στον Οίκο της Σοφίας (Bayt al Hikmah), που είχαν ιδρύσει οι Αββασίδες Χαλίφες στην Βαγδάτη, που είχαν καταστραφεί στο Βυζάντιο τα πρωτότυπά τους, από σκοτισμένους Χριστιανούς!
Υπάρχουν δύο εδάφια στο Κοράνιο, που πάντοτε θα προκαλούν έκπληξη και εντύπωση, γιατί αποτελούν την μεγάλη κατάφαση στην αναζήτηση της γνώσης και ό,τι αυτή η διαδικασία σημαίνει, ιδίως όταν αποτελεί εντολή ή εμφανίζεται ως εντολή του Θεού: Στην σούρα Αλ Άλακ, εδάφιο 3, συναντούμε την εξής εντολή, “Διάβαζε ή πιο σωστά Απάγγειλε!”, ενώ στη σούρα Τάχα, εδάφιο 114, ο ίδιος ο Θεός προσφέρει την εξής προσευχή για τους πιστούς, “Κύριε μου, αύξησέ μου τη γνώση”!
Αξίζει να μνημονεύσουμε τον Σουλτάν Ιμπραχίμ αλ Άζαμ, που έζησε τον 8ο αιώνα μ. Χ.. Ο Ιμπραχίμ γεννήθηκε στην βασιλική οικογένεια των Αράβων που είχαν εγκατασταθεί στην πόλη Μπάλκχ, για τούτο ονομάζεται και Ιμπραχίμ Μπαλκχί. Ενώ ο θρόνος του ανήκε, αυτός εγκατέλειψε την βασιλική δόξα, τον τεράστιο πλούτο και διάλεξε μια ζωή αναζήτησης της Αλήθειας. Περιφερόταν χρόνια ατέλειωτα στην Συρία, στην Παλαιστίνη, στην Γάζα. Ο πρώτος του πνευματικός Δάσκαλος υπήρξε ο Χριστιανός ασκητής Συμεών, που εγκαταβίωνε σε ένα σπήλαιο. Στα χρόνια που ο Ιμπραχίμ ήταν “υποτακτικός” του Χριστιανού Γέροντα, ούτε ο καλόγερος Συμεών έγινε Μουσουλμάνος, ούτε ο Ιμπραχίμ Χριστιανός!9
Μνημονεύουμε την Ράμπια αλ Μπάσρι ή αλ Ανταουίγια. Μια Αγία του 8ου αιώνα, που έζησε βίον ασκήσεως για να μπορέσει να συναντήσει τον Αγαπημένο της. Η προσευχή της Ράμπια, παραμένει ανεπανάληπτη ως προς την πνευματική της λεπτότητα, ενώ υπάρξαν χριστιανικοί κύκλοι που την αντέγραψαν αποκρύπτοντας πως είναι η προσευσή μιας Μουσουλμάνας: “Θέλω να σβήσω τις φωτιές της κόλασης και να κάψω τις ανταμοιβές του παραδείσου. Εμποδίζουν το δρόμο μου προς τον Θεό. Δεν θέλω να λατρεύω από τον φόβο της τιμωρίας, ή για την υπόσχεση της ανταμοιβής, αλλά μονάχα για την αγάπη του Θεού”.
Τέλος θα μνημονεύσουμε τον πρωτομάρτυρα της μυστικής παράδοσης του Ισλάμ, του Σουφισμού, τον Mansur Al Hallaj, που τον σκότωσαν σταυρώνοντάς τον στην Βαγδάτη των Αββασιδών τον 9ο αιώνα. Είχε σκανδαλίσει η διακήρυξή του ‘Ana'l-Ḥaqq’ (Είμαι η Αλήθεια), ολόιδια με την διακήρυξη που είχε κάνει πριν δεκάδες χρόνια ο Ιησούς. Και τότε, στα χρόνια του Ιησού, όπως και στην εποχή των Αββασιδών, θεωρήθηκε βλάσφημη από την εξουσία η μαρτυρία «Είμαι η Αλήθθεια»! Όσοι προσπάθησαν να ερμηνεύσουν την φράση του Αλ Χάλλατζ “Άνα’λ Χακ”, κατέληξαν, πως ήθελε να εξωτερικεύσει το βίωμά του, ότι “ο Θεός με έχει αδειάσει από όλα, εκτός από τον Εαυτό Του”.
Το Ισλάμ προσπάθησε να αποκαταστήσει μια άμεση σχέση του ανθρώπου με τον Θεό, καταργώντας τους μεσάζοντες, που είχαν αποκτήσει εξουσία από την εποχή που επικρατούσε ο αρχέγονος Σαμανισμός.
Σύμφωνα με το Κοράνιο, αλλά και με την Παράδοση (Σούννα) του Προφήτη, κανένας δεν έχει δικαίωμα να παρεμβάλλεται ανάμεσα στον πιστό, είτε είναι άνδρας, είτε γυναίκα και τον Αλλάχ. Έχω βρεθεί σε μουσουλμανική σύναξη της Τζουμάα (Παρασκευής), που ο Ιμάμης ήταν ένας απλός πιστός, δηλαδή ο επικεφαλής, ενώ ανάμεσα στους Μουσουλμάνους που είχαν συναχθεί, ήταν ένας διδάκτορας του Αλ Άζχαρ και διδάσκων σε Πανεπιστήμιο, ένας πρώην Μουφτής και κανά δυο άλλοι, αρκετά πιο καταρτισμένοι σε θέματα ισλαμικής θεολογίας από τον ιμάμη του συγκεκριμένου τεμένους!
Η θέση του ανθρώπου στη γη, χωρίς διάκριση οποιουδήποτε είδους, κατά το Κοράνιο, είναι αυτή του αντιπροσώπου του Θεού10. Είναι το “τίμημα” της θεοειδούς υπόστασης του ανθρώπου, το χάρισμα της al fitrah, που τον καθιστά οικείο με τον Θεό και της ελευθερίας, που διαθέτει ως υποστατική ιδιότητά του.
Στο Κοράνιο διακηρύσσεται η μεγάλη αλήθεια της ανύστακτης δημιουργικότητας του Θεού: (Ο Αλλάχ) κάθε μέρα φανερώνει κάτι καινούργιο (Σούρα Αρ Ραχμάν 29). Η προηγούμενη αλήθεια είναι πέρα ως πέρα ασύμβατη με την εμμονή μουσουλμανικών κύκλων, που ενώ ιδιοποιούνται όσα προσφέρει η σύγχρονη εποχή και η νεοτερικότητα στην καθημερινή ζωή μας, επιμένουν πως στα θέματα πίστης και ήθους, οι Μουσουλμάνοι οφείλουν να παραμένουν δέσμιοι του 7ου αιώνα μ. Χ., όταν εμφανίστηκε ιστορικά το Ισλάμ στις αραβικές ερήμους!
Η συντριπτική πλειοψηφία των Μουσουλμάνων που ζουν σε χώρες της Δύσης, προκειμένου να διαφυλάξουν την ταυτότητά τους ανέπαφη, επιλέγουν συχνά την ελάχιστη δυνατή συμμετοχή τους στις κοινωνίες που ζουν και αυτοπεριορίζονται σ’ ένα γκέτο. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που το μουσουλμανικό γκέτο επιβάλλεται τεχνηέντως από φανατικούς ιμάμηδες και ουλεμάδες, που μ’ αυτό τον τρόπο μπορούν να ελέγχουν πολύμορφα τους απλούς ανθρώπους. Αυτή η κατάσταση πάντως, κάνει τους Μουσουλμάνους μετανάστες να αντιμετωπίζονται ως ξένο σώμα, ενώ τους καθιστά απροσάρμοστους στις κοινωνίες υποδοχής. Για Μουσουλμάνους δεύτερης και τρίτης γενιάς, που έχουν αποκτήσει την ιθαγένεια των χωρών εγκατάστασής τους, όπως συμβαίνει ιδίως στη Βρετανία, στη Γαλλία και σε πιο περιορισμένο βαθμό στη Γερμανία, δεν είναι ασυνήθιστο, οι άνθρωποι αυτοί να εμφανίζουν μια ιδιόμορφη διπολικότητα. Στην συμπεριφορά τους, σε σημαντικά ζητήματα υπάρχει σύγκρουση, μεταξύ της κοινωνικής πραγματικότητας εντός της οποίας ζουν, με έθιμα που κουβαλούν από τις πατρίδες καταγωγής τους και τα οποία, ψευδώς, θεωρούνται σαν μουσουλμανικά, που επιβάλλονται από την Σαρία.
Ο Γάλλος Πρόεδρος Emmanuel Macron, είχε προσδιορίσει εύστοχα αυτήν την “εκούσια περιθωριοποίηση” Μουσουλμάνων μεταναστών σε χώρες της Δύσης, ως ‘ισλαμικό αυτονομισμό”. Περιγράφεται έτσι, η άρνηση Μουσουλμάνων που υιοθετούν ένα παραμορφωμένο Ισλάμ, το οποίο τους οδηγεί σε ακραία φανατικό Ισλαμισμό, ως πολιτική επιθετική ιδεολογία, με θρησκευτικό επίχρισμα. Αποτέλεσμα αυτής της επιλογής, είναι ότι δεν επιθυμούν να υπακούν στους νόμους του δυτικού κράτους υποδοχής τους, αλλά σε νόμους, που επιβάλλει ο τρόπος που ερμηνεύουν την Σαρία.
Μεγάλη πλειοψηφία των Μουσουλμάνων, που μεταναστεύουν σε χώρες της Δύσης, ανήκει δυστυχώς σε υπανάπτυκτες οικονομικά ομάδες του παγκόσμιου πληθυσμού, με επακόλουθη συνέπεια την κοινωνική περιθωριοποίησή τους. Αξίες που στη Δύση είναι αυτονόητες, όπως δημοκρατικές ελευθερίες και δημοκρατικοί θεσμοί, σεβασμός των ανθρώπινων δικαιωμάτων και κατοχυρωμένη ισονομία μεταξύ γυναικών και ανδρών, σε κράτη με μουσουλμανικό πληθυσμό, είτε αγνοούνται πλήρως, είτε είναι εκτεταμένα ελλειμματικές. Στις μουσουλμανικές χώρες οι μεγάλες λαϊκές μάζες απλώς επιβιώνουν, ενώ ο πλούτος των λίγων και ισχυρών είναι σκανδαλώδης και προκλητικός. Επακόλουθο αυτής της τραγικής κατάστασης, είναι οι απόκληροι μεταξύ των Μουσουλμάνων του κόσμου, να αποτελούν εύκολα φύραμα για στράτευση σε ακραία μορφώματα ανατροπής και εκδίκησης, με εργαλείο την θρησκεία.
Υπάρχει και μια ακόμη παράμετρος, που δεν μπορούμε να αγνοούμε. O ισλαμικός κόσμος, που σήμερα υπερβαίνει τα δύο δισεκατομμύρια ψυχών, έχει βυθιστεί τους πρόσφατους αιώνες σ’ έναν σκοτεινό μεσαίωνα. Αξίζει να λάβουμε υπόψη ότι με εξαίρεση τους Μουσουλμάνους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και εκείνους που ζούσαν μοιρασμένοι σε φυλές της αραβικής ερήμου του Εμιράτου της Ντιρίγια, που εξελίχθηκε θεαματικά στο Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας, όλοι οι άλλοι Μουσουλμάνοι του κόσμου, στην Ασία και στην Αφρική, ως τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ζούσαν σε αποικίες των ιμπεριαλιστών της Δύσης, είτε σε σκιώδη κράτη, υποχείρια δυτικών δυνάμεων, όπως η Αίγυπτος ως την επανάσταση του Νάσερ11. Οι δυτικές δυνάμεις όταν αποχώρησαν από τις μουσουλμανικές χώρες κληροδότησαν μεγάλο απόθεμα διαφθοράς στους λαούς, που άφησαν δήθεν ανεξάρτητους. Η δυτικού τύπου κοινοβουλευτική δημοκρατία ανακηρύχθηκε από τους ισχυρούς του κόσμου ως το τέλειο πολιτικό σύστημα και στις άλλοτε αποικίες των Βρετανών και των Γάλλων κυρίως, εγκαταστάθηκε σαν πολίτευμα καρικατούρα! Το δράμα της μεγάλης ταπείνωσης των Μουσουλμάνων συνεχίζεται ως σήμερα. Θύτες οι Δυτικοί επικυρίαρχοι, θύματα οι Μουσουλμάνοι. Στο Ιράκ, αντί του Σαντάμ έφεραν εμφύλιο σπαραγμό κι έφτιαξαν ένα αδύναμο. Το ίδιο έχει συμβεί στο Αφγανιστάν. Διώχθηκαν υποτίθεται οι Ταλιμπάν για να γίνουν οι περήφανοι λαοί αυτής της χώρας ζητιάνοι των δυνάμεων του Ν.Α.Τ.Ο. και τελικά η αμερικανική διοίκηση Μπάιντεν, να ξαναφέρει τους Ταλιμπάν στη χώρα, περισσότερο κραταιούς!
Ο Ισλαμισμός γενικά και οι πρακτικές των Ισλαμιστών στοχεύουν με τη βία να ωθήσουν την ιστορία στο παρελθόν. Είναι προσκολλημένοι στο γράμμα του Κορανίου, μη αποδεχόμενοι το στοιχείο της ιστορικότητας στην ανάγνωση του κειμένου και υιοθετούν μια μονολιθική ερμηνεία του μουσουλμανικού νόμου, που παραπέμπει σε άλλες εποχές. Κινήματα Ισλαμιστών, όπως οι ‘Αδελφοί Μουσουλμάνοι’, που εμφανίστηκαν πρώτα στην Αίγυπτο, οι ‘Ταλιμπάν’, που εμφανίστηκαν κατ’ αρχάς στο Πακιστάν και αξιοποίηθηκαν ένοπλα από τους Αμερικανούς στο Αφγανιστάν, την περίοδο της σοβιετικής παρέμβασης στη χώρα αυτή, η ‘Αλ Κάιντα’, που είναι πλέον μια καθαρά τρομοκρατική οργάνωση, με αξιώσεις παγκόσμιας επιβολής και ο ‘Ισλαμικό Κράτος’ (ISIS ή Daesh).
Το ‘Ισλαμικό Κράτος’, μολονότι ως δύναμη κατοχής εδαφών στη Συρία και στο Ιράκ δεν υφίσταται πλέον επίσημα. Εντούτοις, μετά την εκδίωξη του Άσσαντ από την Συρία, ο νέος ηγέτης της χώρας Τζολάνι, υπήρξε στέλεχος του ISIS, που προς στιγμή είχε δηλώσει μεταμέλεια για το παρελθόν του….
Είναι εξαιρετικά νωπή η διακήρυξη της κυβέρνησης Τζολάνι της Συρίας, ότι η βάση του νομικού συστήματος της “νέας” Συρίας θα είναι ο ισλαμικός νόμος! Και η διακήρυξη αυτή, όμοια με όσα διακήρυττε το “Ισλαμικό Κράτος”, έγινε, μέσα στα αίματα αθώων Αλαουϊτών και Χριστιανών, που δολοφονήθηκααν από φανατικούς Ισλαμιστές στα παράλια της Συρίας, με την ανοχή της νέας κυβέρνησης της χώρας.
Ο Ισλαμισμός, έχω τη γνώμη, πως αποτελεί μια κακοποίηση του Ισλάμ και με μουσουλμανικά θεολογικά κριτήρια, ακραία βλασφημία και άρνηση της πίστης. Γίνονται οι υπερασπιστές του Αλλάχ, απέναντι στον κόσμο, που οι ίδιοι έχουν κρίνει και έχουν καταδικάσει ως άπιστο. Αυτή η στάση τους αποκαλύπτει την απόλυτη έλλειψη εμπιστοσύνης απέναντι στον Θεό. Στο Κοράνιο, υπάρχει η εξής διακήρυξη: “Αλλάχ! Δεν υπάρχει Θεός παρά Αυτός, ο Ζωντανός, ο Αιώνιος. Δεν τον πιάνει νύστα, ούτε Τον παίρνει ο ύπνος”, (Σούρα Μπάκαρα 255). Οι Ισλαμιστές, δεν πιστεύουν στην ανύστακτη φροντίδα του Αλλάχ για το Σύμπαν, ούτε στην αέναη δημιουργικότητά Του, όπως μαρτυρείται από το εδάφιο που παραθέσαμε πιο πάνω, από την σούρα Αρ Ραχμάν12. Με άλλα λόγια, δεν δείχνουν εμπιστοσύνη στον Θεό και αρνούνται την πραγματικότητα, πως είναι πανταχού παρών, παντογνώστης….
Είναι ανυπόφορο το γεγονός, πως μάζες Μουσουλμάνων ξεσηκώνονται, μόνον όταν το Charlie Hebdo δημοσιεύει καρικατούρες του Μωάμεθ, και μένουν αδιάφορες, αν δεν ζητοκραυγάζουν κιόλας, όταν άνθρωποι αποκεφαλίζονται στο όνομα της ισλαμικής πίστης. Προκαλεί τεράστια οδύνη η σιωπή, πολλών Μουσουλμάνων που στερούνται το αισθητήριο της ευαισθησίας σχεδόν ολοκληρωτικά.
© Γιώργος Α. Δούδος
14 Μαρτίου 2025
Subscribe to:
Posts (Atom)